ASTRABUDUKOAREN EUSKAL HERRIKO MAPAK

Ikusi mapa handiagoa

islama, feudalismoa eta bi arte motak

erdi aroan hiru esparru politiko,sozial eta ekomiko zeuden.
Mendebalde germaniarra,islama eta Bizantziar inperioa ziren.




ISLAMA
Islama:islama mahomak sortu zuen 613.urtean.Islaman zinesten zutenak musulmanak gehitzen ziren.musulmanak iberiar penintsulan konkistako Al-andaluz gehitzen zioten.Eta horrela konkistatu zuten:Lehenengo bisigodoak zeuden han, gero musulmanak konkistatu zuten eta gero berriro bisigodoak konkistatu zuten.
Islamaren liburu erlijiosoa korana gehitzen da.




FEUDALISMOA

erdi aroan hiru esparru politikoez aparte feudalismoa zegoen.
Feudalismoa monarkia bat zen.
Piramide feudalan botere gehien zuenetik botere gutxien zuen arte ordenatuta dago:lenengo erregea zegoen gero jauntxoak,gero eleiz gizonak, gero nobleak, gero artisauak,gero nekazariak eta azkenik esklaboak zeuden.
feudoak idazterakoan arkatzezko lerroak jartzen zituzten zuzen idazteko eta liburuak amaitzerakoan lerroak ezabatu egiten zituzten.






ARTE ERROMANIKOA ETA ARTE GOTIKOA




erdi aroan bi arte motak zeuden:arte gotikoa eta arte erromanikoa.
arte erromanikoa:arte erromanikoa 10.mendetik 13.mendera izan zen.
arte erromanikoan eleizetan eta horrela egiterakoan gizonak egiterakoan aurpegietan ez zuten sentimendurik agertzen ez tristura ez posturarik.
arte gotikoan:arte gotikoa berriz 13.mendetik 15.menderarte izan zen.
arte gotikoan berriz eleizetan egindako gizonak berriz bai ikusten ziren sentimenduak iribarrea,tristura...
margotzerakoan ere diferentzia notatu egiten:margoetan... (ANDER)

ihauterietarako lantxoa

Zuen blogak irakurrita hemen duzue galdera batzuk test modukoak,
http://cid-23903d5c6189f497.skydrive.live.com/self.aspx/P%c3%bablico/galderak.doc
zabaldu artxiboa, gorde zuen ordenagailuan, astean zehar betetzen joan (azpimarratuz erantzun egokiak) eta gero bidali andoni.goiriena@gmail.com eta zuzenduta jasoko duzue zuen korreoan edo blogean.

Ekonomia eta Gizartea
Bizantziako gizartean alde handiak zeuden:boteretsu gutxi batzuk zeuden eta gehiengoa pobreek eta aske ez zirenekosatzen dute

NOLA EHORTZEN ZITUZTEN ERDI AROAN?

Erdi aroan, kristautasuna ere lurperaketaren aldekoa zen. Beste aldean, ordea, kristautasunaren aurreko tradizioko sinboloakazaltzen dira.Argi eta garbi dago kristautasunaren kultura astiro-astiro zabaldu zela eta askotan hildakoak babestu eta gurtzeko erritoekin bat egin zuela.

ZER GERTATU ZEN GOIZ ERDI AROAN (V-XII.MENDEETAN)

Erdi aroa bi zatitan banatzen dugu:
-Goi erdi aroa, V-XII.
-behe erdi aroa, XIII-XV.
Inperio erromatarra desagertu ostean, ekonomia, gizarte eta kultura arloko atzerakuntza handi-handia izan zen lurralde osoan.
Egoerak luzaroan iraun zuen, harik eta VIII. mendean egoera aldatzen hasi zen arte.Musulmanek penintsula inbaditu zuten, elizak eta zentro erlijiosoak sortzen hasi ziren, eta feudalismoa sendotu egin zen.
Hegoaldetik sartu ziren 711.urtean, gehiengoak berbereak (Afrikako iparraldekoak) eta Arabiarrak (Arabia penintsulakoak) ziren. Geroago kristauak birkonkistari ekin zioten eta 1492. urtean musulman guztiak penintsulatik kanpo geratu ziren, 800 urte egon ziren penintsulan.(MIKEL.L, ANARTZ, ANDER)

BIZANTZIAR INPERIOA 2

bizantzioko gizartean alde handiak zeudela:boteretsu gutxibatzuk zeuden eta gehiengoaq pobreek eta aske ez zirenek osatzen zuten.Boteretsuen artean famiia ineriala,jabe handiak,goi-funtzionarioak eta elizako goi-karguak zeuden.Gai erlijiosoetan parte hartzeaz gain,enperadoreak ,ekonomia,armada,administrazioaeta justizia zuzentzen zituen.Pobreen taldekoak ziren hiriko artisauak,merkatari txikiak eta nekazari libre eta jopu gehienak.azkenik,esklaboak pribilegiatu gutxi batzuen zerbitzura zeunden.Inperioko biztanleriaren %90 nekazaritzan eta abeltzaintzanaritzen zen eta produktu nagusiak zerealak oliba olioa eta ardoa ziren.Lur gehiena estatuaren,monasterioen eta pribilegatu gutxi batzuen esku zegoen.(anartz,mikel,ander)